Jesienne nowości – literatura faktu część 2

Na początek saga rodzinna oparta na opowieściach, których latami autorka słuchała przy okazji niedzielnych  obiadów u dziadków „Usiów”. Przewija się przez nie korowód  galicyjskich krewnych i powinowatych, którzy pomieszkiwali  na Kresach Wschodnich, w Muszynie, Bieczu, Wieliczce, Krakowie oraz – uwaga – Sieprawiu!
Oprócz zwykłych-niezwykłych ludzi, w opowiadanych historiach pojawiają się duchy  i czarownica, św. Idzi w asyście mrówek oraz liczne zwierzęta, od charakternego Lalusia po niepozorne wielickie pchły. I choć czasem wydaje się to nieprawdopodobne, autorka zaręcza, że wszystkie te opowieści są jak najbardziej prawdziwe o ile, rzecz jasna, można w tym względzie ufać własnym krewnym.
Całuję rączki, do nóżek upadam. Moja opowieść o galicyjskich krewnych, Katarzyna Ewa Kozubska

Uwaga! Ośrodek Kultury wraz z Biblioteką Publiczną oraz Stowarzyszeniem Przyjaciół Ziemi Sieprawskiej serdecznie zapraszają na spotkanie z autorką, które odbędzie się 15 października o godzinie 18.00 na sali konferencyjnej przy hali sportowo – widowiskowej w Sieprawiu (ul. Ks. J. Przytockiego 10). Wstęp wolny. Podczas spotkania będzie możliwość zakupu książki.

Państwo Gucwińscy. Zwierzęta i ich ludzie, Marek Górlikowski
W ich mieszkaniu drzwi gościom otwierał goryl, a w wannie kąpał się pyton. Za pośrednictwem ich programu egzotyczne zwierzęta gościły również w domach milionów Polaków. Nie dzielili swojego życia na dom i ogród – to ogród był ich domem. Dzięki tej książce możemy dziś poznać jego liczne tajemnice. Widzimy błyskawiczne kariery państwa Gucwińskich i narastające wokół nich kontrowersje – aż do głośnego odejścia z zoo. Marek Górlikowski oddaje głos bohaterom i świadkom minionych wydarzeń. Stawia pytania o naturę człowieka, zwierzęcia i zmieniające się przez lata relacje między nimi.

Kobusz. Jan Kobuszewski z drugiej strony sceny, Hanna Faryna-Paszkiewicz
Natychmiast wywoływał śmiech. Przecież Pan Janeczek z Kabaretu Olgi Lipińskiej, przecież Majster, który uczy Jasia, przecież rólki arcydzieła w filmach Stanisława Barei… A jednak prywatnie był śmiertelnie poważny. Skąd się brała jego oryginalność? Czy potrafił uciec przed popularnością? Czy miał inne pasje niż aktorstwo? I jak wyciągał spod nóg wybitnych aktorów dywaniki? Biografię znakomicie dopełniają wspomnienia krewnych oraz bliskich mu artystów. Anna Seniuk opowiada, jak Janek wprowadzał ją na warszawskie sceny, a Wiktor Zborowski zdradza, czym brzydkim postraszył go wuj, gdy strzelił gafę przed publicznością. Autorka książki, prywatnie siostrzenica aktora, wydobywa sekrety z rodzinnych archiwów. Łamie stereotypy, pokazując wuja od nieznanej strony.

Zbyszek przez przypadki, Zbigniew Zamachowski w rozmowie z Beatą Nowicką
Wychowany w pałacu potomek chłopów. Jako artysta narodził się już w wieku czterech lat, dzięki fortepianowi bez nóg i klawiatury. Uważa, że całe jego życie to seria przypadków. W końcu gdyby pewien reżyser nie włączył w odpowiednim momencie telewizora, prawdopodobnie nigdy nie zostałby aktorem. W rozmowie z Beatą Nowicką wspomina dzieciństwo, czasy studenckie i początki kariery. Opowiada o przygodzie z prohibicją, o tym, jak Bogusław Linda uratował mu życie, a Wojciech Malajkat złożył protest przed mauzoleum Lenina. Odsłania często zaskakujące kulisy pracy na estradzie, w filmie i teatrze. Zdradza też, co czuje ojciec czwórki dzieci, które nie poszły w jego ślady, i uchyla kurtynę do świata miłości.
To nie tylko wywiad ze świetnym aktorem, ale też opowieść o czterdziestu najlepszych latach historii polskiego kina i teatru. Lśni od anegdot, zabawnych historyjek, tajemnic. Zamachowski ma dar opowiadania „filmowymi scenami”, dzięki czemu czytelnik czuje się… jak w filmie.

Przeżyj rok w średniowieczu, Tillmann Bendikowski
Średniowiecze niezmiennie fascynuje i ciekawi. Teraz czytelnik ma okazję przeżyć cały rok, miesiąc po miesiącu, w tej intrygującej epoce, która do dziś rozpala wyobraźnię! Autor oprowadzi nas zarówno po chłopskiej chacie, jak i cesarskim dworze. Pokaże zakamarki klasztorów. Opowie o papieżu i wpływie Kościoła na życie ludzi. Zdradzi szczegóły kar i tortur. Pokaże, jak naprawdę wyglądało życie w średniowieczu.

Jak wychować nazistę. Reportaż o fanatycznej edukacji, Gregor Ziemer
W 1939 roku Gregor Ziemer, dyrektor Szkoły Amerykańskiej w Berlinie, wykorzystując swoje kontakty, odwiedza instytucje edukacyjne III Rzeszy. Dociera do domów matki i dziecka, szpitali sterylizacyjnych, izb dla noworodków. Uczestniczy w lekcjach dla chłopców i dziewcząt, wykładach uniwersyteckich. Przygląda się szkoleniom członków Jungvolk i Hitlerjugend, obserwuje nocne rytuały inicjacyjne w średniowiecznych zamkach. Spotyka chłopców, którzy chcą umrzeć za Hitlera, i dziewczęta, które bardziej od śmierci boją się bezpłodności. Poznaje od podszewki kolejne etapy nazistowskiej edukacji i machinę formowania nowego człowieka. Opublikowana w 1941 roku pod tytułem “Education for Death”, odkryta po latach książka to unikatowe świadectwo reportera, który uchwycił mroczny moment historii. Wstrząsająco aktualna opowieść o tym, jak kilka lat wściekłej indoktrynacji może zmienić cywilizowane społeczeństwo w zbiorowość zaprogramowanych robotów.

Świat Nali. Człowiek, kot i ich podróż rowerem dookoła świata, Dean Nicholson, Garry Jenkins
Gdy podczas samotnej podróży rowerem dookoła świata Dean znajduje Nalę, kotkę porzuconą na pewną śmierć w górach Bośni, nawet nie przypuszcza, o ile ciekawsza czeka go przygoda. Nala od jazdy w transporterze woli podziwiać widoki wtulona w szyję swojego nowego przyjaciela. Wspólnie zwiedzają bałkańskie miasteczka, ratują stare osiołki w Grecji, walczą z chorobą w Azerbejdżanie, a w Gruzji przygarniają… Ducha. Dzięki burej kotce Dean z lekkomyślnego imprezowicza zmienia się w troskliwego opiekuna, a jego zabawne relacje na Instagramie sprawiają, że ich podróżą zaczyna żyć cały świat. Przynosi to mnóstwo zaskakujących perypetii…
Fascynująca opowieść o wyjątkowej wyprawie, nieoczekiwanej przyjaźni i wolności, jaką daje pełna spontanicznych decyzji podróż.

Ucieczka od bezradności, Tomasz Stawiszyński
Tomasz Stawiszyński nie boi się ani trudnych tematów, ani myślenia przewrotnego, idącego w poprzek utartych schematów. Z zacięciem badacza odrzucającego łatwe i oczywiste rozwiązania bierze na warsztat wszystko to, co w kulturze wyparte, czego się boimy, o czym wolimy zapomnieć, a co – paradoksalnie – jest nieodłączną częścią ludzkiej egzystencji.
Śmierć, żałoba, smutek, bo o nich między innymi mowa, to tematy, od których społeczeństwo późnego kapitalizmu odwraca wzrok. W zamian oferuje nam iluzję wspólnoty zbudowanej w bańce social mediów, opartej na ideologiach wzmagających plemienną lojalność albo nowych mitach, które niebezpiecznie zaczynają przypominać teorie spiskowe.
Dlaczego wciąż uciekamy przed bezradnością? Przed tym, że przemijamy, starzejemy się i nieustannie tracimy to, co pragniemy zachować? Czy kiedykolwiek uda nam się zatrzymać?

Jak ogarnąć świat i odróżnić fakty od wyobrażeń, Tim Harford
Statystyka pozwala tworzyć mity – i je obalać. Dzięki tej książce przekonasz się, że właściwe zrozumienie liczb pozwala zobaczyć, jaki świat jest naprawdę. Tim Harford przeprowadzi cię przez gąszcz dezinformacji, pseudonaukowej ściemy i pokrętnej logiki i sprawi, że zaprzyjaźnisz się z liczbami. Pokaże ci również, jak korzystając z dziesięciu prostych zasad statystycznych oraz jednej złotej reguły, ogarnąć świat, odróżnić fakty od wyobrażeń i nie dać się zrobić w balona.

Natomiast w naszym Kąciku rodzica pojawiły się dwie książki:

Jak wychować syna na feministę czyli świadomego, wolnego i szczęśliwego mężczyznę, Aurélia Blanc
Marzysz, by twój syn był szczęśliwym, dobrym i wrażliwym człowiekiem?
To poradnik właśnie dla ciebie. Mówimy córkom, że mogą być, kim chcą: astronautkami, liderkami, programistkami. Zachęcamy, by spełniały swoje marzenia i sięgały gwiazd. A co z naszymi synami?
Ich świat jest wciąż ograniczony i pełen stereotypów, a do „prawdziwej męskości” prowadzi jedna, sztywno wytyczona droga. Wciąż słyszą, że „chłopaki nie płaczą”, „nie wolno zachowywać się jak baba”, „trzeba być twardzielem”, a „kolor różowy nie jest męski”. Odbiera się im prawo do bycia sobą.
Sięgnij po ten poradnik i spraw, by twój syn zrozumiał, że dbanie o dom to nie pomoc, a jego własna sprawa, że urlop tacierzyński jest przywilejem, a nie obciążeniem. Hasło „Nigdy nie będziesz szła sama” będzie bliskie jego sercu, a swoje poczucie męskości oprze na sile charakteru, a nie muskułów.

Szkoły, do których chce się chodzić (są bliżej, niż myślisz), Maria Hawranek
W poszukiwaniu szkół, do których chce się chodzić, Maria Hawranek, reporterka i mama, przejechała całą Polskę. W Warszawie, Gdańsku, Bielsku-Białej, Radowie Małym czy Słupi Wielkiej znalazła inspirujące miejsca i ludzi, którzy zarażają entuzjazmem i wcielają w życie inne pomysły na edukację.
Sięgają do metod Marii Montessori czy Celestyna Freineta, rezygnują z ocen, prowadzą lekcje w przyrodzie i mają czas, by dbać o relacje. Wszystko po to, by uczniowie mieli szczęśliwe dzieciństwo, ale też odnaleźli się w dorosłym życiu.
Oto pierwszy przewodnik, który pokazuje, jak w praktyce wyglądają przyjazne szkoły – prywatne, domowe i publiczne. W całej Polsce, dla każdego dziecka.

Jeśli zaś jesteście zainteresowani przeżyciami zwykłych ludzi polecamy ciekawe i mocne relacje:

Jedyny samolot na niebie. Historia mówiona zamachów z 11 września, Garrett M. Graff
Garrett Graff, znakomity dziennikarz i historyk, postanowił opisać historię pamiętnych zdarzeń z 11 września 2021 roku przede wszystkim ustami tych, którzy doświadczyli ich na własnej skórze. Jedyny samolot na niebie to poruszająca opowieść o najbrutalniejszym ataku terrorystycznym wszech czasów. Ta książka to także wiele ludzkich dramatów, utraconych miłości i rozbitych rodzin. Pracując nad niniejszą pozycją, autor wspierał się licznymi dokumentami i w przystępny sposób je zinterpretował. Dzięki temu ta wstrząsająca historia może zostać odkryta przez nowe pokolenie, które nie może pamiętać tamtych wydarzeń. Książka ta rzuca nowe światło na wiele aspektów związanych z tą sprawą.

Dom w butelce. Rozmowy z dorosłymi dziećmi alkoholików, Agnieszka Jucewicz, Magdalena Kicińska
Zbiór mocnych, głębokich rozmów z dorosłymi dziećmi alkoholików. Jak wyglądało ich dzieciństwo? W jaki sposób uzależnieni rodzice wpłynęli na ich dorosłość? Kiedy rozmówcy uświadomili sobie obecność alkoholowego spadku w swoim życiu? Czy i jak udało im się od niego uwolnić? Kim są dzisiaj? Autorki wiedzą co mówią – jak same przyznają, książka jest również rozprawą z ich własnym, rodzinnym doświadczeniem.

Dzień bez Teleranka. Jak się żyło w stanie wojennym, Anna Mieszczanek
Bohaterowie, których historia zwykle nie zauważa. Każdy z nich stał się częścią reporterskiej opowieści o jednym z najboleśniejszych momentów w dziejach powojennej Polski, kiedy wszystko przesiąknięte było polityką. Ludzi tych, niezależnie od tego, po której stronie barykady stali, łączy trudna historia czasów ich młodości. To bohaterowie szarej codzienności, wciągnięci w wojnę z niewidzialną siłą politycznej przemocy. Relacje bohaterów, nagrywane na bieżąco, a także w roku 1989 i w latach dwutysięcznych, przeplatają się z dokumentami władz partyjnych czy SB. Pokazują szczegóły tego kolizyjnego kursu, na którym Polacy znaleźli się w latach 80.

Zapach trawy. Opowieści o dzieciach hipisów, Iza Klementowska
Wolność od konwenansów, reżimu, ciasnych zasad i kołnierzyków. Ucieczka w sztukę, naturę, w drogę, dragi, w cokolwiek. A potem…? Tomek od lat nie chce znać swego ojca. Jacek wciąż mieszka w głuszy jak jego rodzice. Anka, matka dwojga małych dzieci, potrzebuje w swym życiu przede wszystkim porządku. Małgosia, niegdyś „królowa wędrówek”, zmieniła życie hipi na Zen.
Iza Klementowska prowadzi nas przez trzy kontynenty, żeby odpowiedzieć na pytanie, jak ruch hipisowski wpłynął na życie dzieci kwiatów a przede wszystkim ich dzieci i wnuków. Co o swej młodości w oparach marihuany sądzą dawni hipisi i jak potoczyły się ich losy? Czy ich córki i synowie, wychowywani “na luzie”, bez rygorów, a czasem nawet bez… chodzenia do szkoły, przejęli system wartości rodziców? W jaki sposób wychowują teraz swoje dzieci? Czy cena wolności nie okazała się zbyt wysoka?

Przy pisaniu tego zostawienia korzystano z opisów zamieszczonych na stronach wydawnictw.

#Fakt. Warto czytać!